Các phương pháp ngừa thai hiện đại còn gọi là các phương pháp ngừa thai nhân tạo, nhằm ngăn chặn sự gặp gỡ giữa tinh trùng và trứng, để sự thụ tinh diễn ra không thành công, mặc dù vẫn thực hiện hành vi giao hợp. Trong khi đó, phương pháp tránh thai tự nhiên là phương pháp dựa vào chu kỳ sinh dục của người nữ, để tránh giao hợp trong những ngày có khả năng thụ thai.
Chúng ta sẽ có dịp trình bày trong một bài khác sau này về các phương pháp tránh thai tự nhiên, vốn được Hội Thánh Công Giáo chấp nhận cho các đôi vợ chồng trong một chừng mực nào đó. Ở đây, chúng ta sẽ chỉ trình bày các phương pháp ngừa thai nhân tạo, hiện nay rất phổ biến trong xã hội, nhưng Hội Thánh Công Giáo thì NGHIÊM CẤM VÀ KHUYẾN CÁO MẠNH MẼ về những tác hại trước mắt và lâu dài đối với người phụ nữ. Vậy, ngừa thai nhân tạo có hai hướng:
§ Ngừa thai nhân tạo tạm thời:
+ Dùng nội tiết: Thuốc ngừa thai chứa Estrogen và Progesteron đơn thuần hay kết hợp; loại uống; loại tiêm; và loại cấy.
+ Tại chỗ:
o Bao cao-su, màng ngăn âm đạo, mũ tử cung, thuốc diệt tinh trùng
o Vòng dụng cụ tử cung ( IUD: Intra Uterine Device)
§ Ngừa thai nhân tạo vĩnh viễn (tuy vậy vẫn có thể phục hồi sau khi ngừng áp dụng):
+ Nữ thì thắt ống dẫn trứng
+ Nam thì thắt ống dẫn tinh.
I. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGỪA THAI HIỆN ĐẠI TẠM THỜI:
1. Sử dụng thuốc có chứa các nội tiết Estrogen và Progesteron để ức chế sự rụng trứng
Loại thuốc uống:
Rất nhiều chế phẩm, ORGANON, NEW CHOICE, MARVELON, MERCILON... được đóng thành vỉ 21 viên hoặc 28 viên, trong đó có 21 viên chứa nội tiết, 7 viên còn lại chứa chất sắt và các vitamin nhằm nhắc nhở người phụ nữ thói quen uống thuốc hàng ngày (mỗi ngày một viên).
Riêng Mercilon là loại thuốc thế hệ sau của Marvelon, chứa hàm lượng Estrogen thấp hơn nên dùng an toàn hơn. Chỉ số PEARL của loại này là từ 0,3 đến 1,2 có nghĩa là cứ 1.000 người áp dụng biện pháp này trong một năm thì có khoảng 3 người thất bại. (tức là chỉ số PEARL: 1/100 trường hợp dùng biện pháp ngừa thai bị vỡ kế hoạch/năm)
Loại thuốc tiêm: Thuốc DEPO PROVERA 150mg, tiên một mũi cho ba tháng. Trong đó chỉ chứa Progesteron, không có Estrogen dùng để ức chế buồng trứng, không gây rong kinh mà lại có thể gây vô kinh, có ca sau một năm mới lại có kinh.
Loại thuốc cấy dưới da: M PLANON, là một cái thanh được cấy dưới dạng lưới chứa Progesteron sẽ phóng thích nội tiết này từ từ trong ba năm, giá 2 triệu đồng/cây. Kỹ thuật: cấy thanh M PLANON dưới da, trên nếp gấp khuỷu tay (mặt trong). Khoảng 7 – 8cm chỗ rãnh cơ nhị đầu và cơ tam đầu cánh tay, người phụ nữ có thể sờ thấy để kiểm tra hàng ngày xem có bị lệch khỏi vị trí hay không. Nếu cấy sâu hơn, thanh cấy này có thể bị “chạy lung tung” trong bắp thịt.
LƯU Ý: Cần chú ý phân biệt với loại thuốc phá thai chứ không phải là ngừa thai như quen gọi sau đây:
POSTINOR: tránh thai khẩn cấp trong trường hợp giao hợp có nguy cơ (uống một viên ngay sau khi giao hợp, 12 giờ sau uống thêm một viên nữa). Thuốc này chứa Progesteron liều cao, làm theo niêm mạc tử cung khiến trứng đã thụ tinh không làm tổ được. Tác dụng ngoại ý: làm tăng hoặc giảm nhu động của ống dẫn trứng, khiến trứng nếu đã thụ tinh (ở một phần ba ngoài của vòi trứng) sẽ không di chuyển vào lòng tử cung được, đưa tới việc có thai ngoài tử cung.
RU-486 (MIFESTAD 5 mg): là thuốc phá thai nội khoa, làm tế bào nhau thai ngưng hoạt động đưa tới việc thai ngừng phát triển. Sau hai ngày dùng tiếp ALSOBEN gây co bóp nhằm tống xuất thai ra ngoài. Sau một tuần phải siêu âm kiểm tra lại, nếu thất bại phải áp dụng kỹ thuật ngoại khoa (nạo, hút, ...) Tỷ lệ thành công: 80 đến 90%.
2. Loại phương pháp tạm thời dùng tại chỗ:
Bao cao-su (condom, capot): có rất nhiều loại với nhiều giá cả khác nhau, ngoài mục đích ngừa thai còn dùng để ngăn ngừa các bệnh lây qua đường tình dục (lậu, giang mai, viêm gan siêu vi B, HIV/AIDS...) thậm chí dùng để kích dục như một trong các loại sex toy (loại có gai, có thuốc kích thích, loại hình con thú,...) Chỉ số PEARL: 7 – 14%, lý do: Rách, thủng, tuột, không biết cách dùng.
Màng ngăn âm đạo: ít sử dụng vì phiền toái, phải đặt trước lúc giao hợp ít nhất từ 15 phút đến nửa giờ. Màng tạo ra 1 môi trường a-xít để diệt tinh trùng và ngăn chặn tinh trùng vào cổ tử cung theo kiểu cơ học. Phải lưu lại ít nhất từ 6 đến 8 giờ sau giao hợp mới được bỏ ra.
Phim đặt: dùng cho người nữ, cũng phải lưu lại trong âm đạo từ 6 đến 30 giờ sau giao hợp.
Thuốc diệt tinh trùng: FARMATEX đặt vào âm đạo trước giao hợp để diệt tinh trùng (70%) cũng có tác dụng sát trùng tại chỗ. Tuy nhiên không nên sử dụng nếu chỉ nhằm mục đích này, vì làm phá vỡ sự cân bằng của môi trường âm đạo và giết chết những vi khuẩn lành.
Dụng cụ tử cung: IUD: Intra Uterine Device – thường được gọi là vòng tránh thai, thực chất là phá thai sớm) Đến nay đã có 3 thế hệ:
a. Thế hệ đầu: các loại vòng trơ (như LIZ, DANA, HẠNH PHÚC, ...) có tác dụng như một dị vật đặt trong lòng tử cung, gây co thắt liên tục khiến trứng đã thụ tinh thành một hợp tử không làm tổ được. Tác dụng ngoài ý muốn: gây rong kinh, đau bụng, đau lưng,... do kích thích tại cổ tử cung.
b. Thế hệ tiếp theo: các loại vòng có chất kim loại đồng (Cu) hình chữ T có lõi đồng, có dây để dễ dàng rút ra khi không muốn áp dụng biện pháp tránh thai này nũa.
Tác dụng:
+ Ngăn cản đường đi lên của tinh trùng
+ Đồng làm giảm nhu động của ống dẫn trứng, không tạo cơ hội cho tinh trùng gặp trứng.
+ Ngăn cản sự làm tổ của trứng đã được thụ tinh
Hiện nay, loại vòng sử dụng khá phổ biến là Multiload và TCu 380
Loại vòng này không được dùng (chống chỉ định) đối với:
- Người mới lập gia đình, chưa có con, sợ gây viêm nhiễm cổ tử cung
- Người có tiền sử đã một lần có thai ngoài tử cung- Người có u xơ tử cung
- Người có bệnh van tim gây tăng nguy cơ viêm nội tâm mạc nhiễm trùng
- Người có cấu trúc tử cung dị dạng,...
Chỉ số PEARL: 0,05 đến 0,5 với điều kiện đảm bảo đặt vòng đúng kỹ thuật và có sự theo dõi chặt chẽ thường xuyên. Chỉ số này không chính xác ở Việt Nam.
c. Thế hệ mới nhất: Vòng nội tiết, có lợi cho những phụ nữ cường kinh, rối loạn kinh nguyệt... vì ngoài tác dụng tại chỗ, còn tác dụng ức chế rụng trứng do có nội tiết.
II. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGỪA THAI HIỆN ĐẠI VĨNH VIỄN:
Tuy gọi là vĩnh viễn nhưng vẫn có thể phục hồi sau khi ngừng áp dụng biện pháp này. Gọi là đình sản, dùng cho cả nam (thắt ống dẫn tinh) và nữ (thắt ống dẫn trứng).
1. Điều kiện:
Người trên 30 tuổi, đã có được ít nhất hai con khỏe mạnh, con nhỏ nhất phải hơn 3 tuổi, và được sự đồng ý của cả hai vợ chồng.
2. Kỹ thuật:
Thắt ống dẫn tinh: Da bìu rất mỏng nên dễ tìm kiếm. Dưới gốc dương vật 1,5 cm, tìm rãnh giữa, sau khi gây tê, kẹp thừng tinh bằng kềm nhọn cắt hoặc thắt lại, thả xuống vị trí cũ, khâu da một mũi. Về mặt y khoa kết luận không ảnh hưởng gì. Nhưng về mặt kỹ thuật: Nếu cầm máu không cẩn thận gây chảy máu, nhiều ca sưng to như quả dưa, phải gửi đi chuyên khoa Niệu để hội chẩn và giải quyết.
Thắt ống dẫn trứng: Trước kia là mổ hở, ngày nay người ta mổ nội soi: đốt một đoạn chính giữa sau đó cắt. Hoặc dùng kẹp chip để kẹp ngay một phần ba giữa ống dẫn trứng, đoạn giữa phần kẽ và phần bóng (vì là nhỏ nhất). Nếu không cần đình sản nữa thì lại có thể rút ra.
KẾT LUẬN
Tóm lại, cho đến nay, các phương pháp ngừa thai nhân tạo vẫn chỉ gồm có 4 biện pháp cơ bản, về nguyên lý không thay đổi:
1. Dùng thuốc ngừa thai (uống, chích, cấy)
2. Dùng bao cao-su
3. Dùng dụng cụ tử cung (vòng tránh thai) thật ra là phá thai sớm
4. Đình sản ở nam và ở nữ: Thắt ống dẫn tinh và thắt ống dẫn trứng.
Bs. NGUYỄN LAN HẢI, 4.2006
Nguồn: trungtammucvudcct.com
----------------------------------
Xin bổ sung:
Còn một phương pháp cổ xưa, cũng bị Giáo Hội nghiêm cấm, là phương pháp Onan (giao hợp ngưng ngang. Cái tên Onan được đặt theo tên 1 nhân vật trong Cựu Ước.
Ngày xưa đời Cựu ước, có chàng Onan là con thứ của ông Giuđa. Khi Er, anh ruột của ông Onan chết, ông Giuđa bảo Onan "ăn nằm" với chị dâu (tức vợ của Er) để gây dòng giống cho Er theo lệ thời ấy. "Nhưng Onan biết là con sinh ra sẽ không phải dòng giống mình, nên mỗi khi giao hợp với chị dâu thì hắn để rơi tinh trùng ra ngoài, cố ý không cho anh được có dòng giống. Kinh thánh viết tiếp: Hắn đã làm điều thất đức trước mắt Giavê, nên Người phạt nó phải chết" (St 38, 1-10).
Blog BVSS-CPT
0 bình luận:
Đăng nhận xét